Fielouso
Typha angustifolia
Typhaceae
Àutri noum : Filouso, Paviho-negro, Cire, Sagno, Masseto.
Noms en français : Massette à feuilles étroites, Quenouille à feuilles étroites.
Descripcioun :Ei pas toujour eisa de destria aquesto fielouso dis àutri paviho. Typha angustifolia a li fueio mens larjo (3-7 mm) aleva d'aquéli di rejit que podon èstre mai larjo (2 cm). A peréu d'auriheto bèn dessinado (fotò) enca qu'acò èi de vèire emé l'auturo de la fueio ! Lou mies es encaro la distànci que desseparo l'espigo masclo de la femelo que fai aperaqui 3,5 cm.
Usanço :Li fueio de fielouso podon èstre utilisado pèr lou sagnage di cadiero e li flour pèr rempli li matalas. Se saup mens que li brout soun manjadis coume d'espargo. Se pòu faire de farino emé li racino e uno meno de pan emé l'agriero.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Typha
Famiho : Typhaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Negro
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 9 à 74 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Estang
- Roubino
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Typha angustifolia L., 1753
Soufoura
Sophora japonica
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Acacia(-dóu-Japoun).
Nom en français : Sophora du Japon.
Descripcioun :Lou soufoura que vèn pas dóu Japoun mai de Chino, es uno aubre planta dins li pargue, de cop que i''a li carriero e se retrovo d''aqui d''eila en ribo de camin. S''amerarco bèn l''estiéu, quouro flouris, qu''èi cubert d''abiho o peréu à l''après emé si dòusso escanado entre li grano.
Usanço :Li flour soun manjadisso, mai pas li grano que soun empouisounanto ; li fueio soun proun purgativo. Es uno planto de la medecino chinese e, èi di proun vertuouso. Es anti-inflamativo e ajudo à la circulacioun dóu sang, ço qu''èi bon pèr li moureno pèr eisèmple. La rusclo e la racino soun astringènto, ço qu''ajudo à souda li plago. Èi peréu bon contro lou coulesteròu, li baterìo, lis artèri tapado e proun encaro. Diguèn tambèn qu''èi antispamoudico, emetico, tounico, febrifujo, diuretico...
Port : Aubre
Taio : 5 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sophora
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Camin
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Sud-Èst
Ref. sc. : Sophora japonica L., 1767
(= Styphnolobium japonicum (L.) Schott, 1831 )